Prace remontowe, prace konserwatorskie
Krzyż z Nikisiałki Dużej
Kamienny krzyż na rozdrożu dróg w Nikisiałce Dużej został wyremontowany i odnowiony. Wcześniej uległ zniszczeniu po wypadku komunikacyjnym i rozsypał się w kawałkach.
Z piaskowca szarego
Prace remontowe polegały na scaleniu wszystkich elementów i zakonserowaniu całej figury. - Pomnik był rozbity – opowiada Piotr Kot z Pracowni Kamieniarstwo Artystyczno-Budowlane Kotart z Rżuchowa, która wyremontowała i odnowiła krzyż. – Zastaliśmy na miejscu kupę gruzu. Wyryta w kamieniu kapliczka pod krzyżem była nieudolnie dorobiona z innego materiału. Musieliśmy ją odtworzyć z oryginalnych kawałków, które były zakopane za krzyżem. Całość przywieźliśmy do pracowni. Krzyż miał tylko jedno ramię oryginalne, drugie musieliśmy dorobić. Całość wykonana z piaskowca szarego z Nietuliska.
Piotr Kot mówi, że szczęśliwy jest dzien kamieniarza, w którym kończy pracę. Jeśli usłyszy dobrą opinię o swojej pracy, to już większego szczęścia nie potrzeba. – Prace były bardzo skomplikowane, ale nadzwyczaj dobrze zostały wykonane – podkreśla Leszek Polanowski, kierownik Delegatury Świętokrzykiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Sandomierzu, który uczestniczył w odbiorze inwestycji. – Figura zostala ocalona.
Leszek Polanowski chwali gminę, która dba o zabytki i wyznacza ze swojego budżetu pieniądze na remonty. Nie zawsze samorządy tak się zachowują. To nie jest pierwsza figura odnowiona dzięki staraniom gminy. Wszystkie prace prowadzone są pod nadzorem konserwatora przez wyspecjalizowaną firmę Kotart.
Polscy legioniści…
Figura nie znajduje się w rejestrze zabytków, jest wojewódzkiej i gminnej ewidencji zabytków. Wpis do rejestru zabytków wymaga wniosku od właściciela terenu.
„Upadamy przed Tobą Chryste i błogosławimy Cie, wielbimy cię, wysławiamy Cię 1924 r.” – czytamy na froncie słowa odnowione na figurce. Z boku jednak odtworzone napisy mówią, że to obiekt nie tylko kultu religijnego. Nieczytelny napis wskazuje, że w małej miejscowosci działa się wielka historia: „29/V 1915. Polscy legioniści..”
Zastępca burmistrza Marcin Słapek mówi, że to kolejna figura odnowiona w kadencji burmistrza Grzegorza Gajewskiego. – Wsłuchujemy się w głosy mieszkanców – nie ukrywa. – Szukamy środków zewnętrznych. Polecamy praacownię Piotra Kota. Współpraca między nami układa się dobrze. Pod koniec kadencji burmistrza chcemy odnowić wszystkie figury.Cieszymy się, gdy w maju przed wieloma z nich odbywają się nabożenstwa i mieszkańcy śpiewają pieśni maryjne.
Zastepca burmistrza deklaruje wykonanie obok kapliczki ławeczki i ewentualnie kratownicy, by nie obsuwała się ziemia. Wszelkie pracy muszą się jednak odbywać w porozumieniu z konserwatorem.
W ostatniej drodze
Mariusz Michalski zgłosił policji, że w pobliżu figurki był wypadek. Jego sprawca został zidentyfikowany. Dzięki temu figurka mogła być szybko odnowiona. Sołtys Nikisiałki Dużej Joanna Kalita podkreśla, że figurka jest bardzo ważna dla mieszkańców. To tutaj odbywały się dawniej pożegnania zmarłych w drodze na cmentarz w Malicach Koscielnych, który jest oddalony o 4 kilometry.
Henryka Kwietniowska mieszka naprzeciw figurki i może najwięcej o niej powiedzieć. – Mieszkańcy towarzyszyli zmarłemu w ostatniej drodze na cmentarz – opowiada. – To nasza lokalna historia. Dlatego chcieliśmy jak najszybciej odnowić figurkę, gdy tylko uległa zniszczeniu.
Małżonek Henryki, pan Czesław dodaje, że jego rodzina zwraca szczególną uwagę na figurkę, bo z okna doskonale ją widzi. Trawę wokół niej kosi, sprząta. Bronisław Kasiński przypomina, że jego tata był sołtysem w latach 60. ubieglego wieku. Ta figurka już wtedy była bardzo ważna dla mieszkańców. Wincenty Janik przed nią czynił ostatnią posługę tym, którzy zmarli.
Radny Lucjan Pawlik dodaje, że to jest pamiątka dawnych czasów. Gdy jeździło się furmanką, krzyż był drogowskazem, gdzie należało skręcić na rozdrożu dróg.
Kazmierz Wieczorek przypomina, że figurkę zbudowali Boryccy. W czasie wojny została zniszczona, ale mieszkańcy ją odnowili. O figurkę dbało wiele osób, między innymi jego mama Marianna Wieczorek, babcia Helena Śmigała, Aniela Wójcik, Anna Wójcik Józefa Jakubowska, Marianna Rysiak, Aleksandra Grad, Danuta Kasińska, Aleksandra Paw.