PL
EN
DE
Historia
Pierwotnie wieś, w źródłach z XV i XVI w. wymieniana pod nazwą Ptkanów. W późniejszym okresie części Ptkanowa weszły w skład sąsiednich wsi Podole i Rosochy, a sama nazwa Ptkanów ograniczyła się do położonej na wzgórzu przykościelnej osady.
Pierwsza wzmianka o miejscowości (pod nazwą Bechanow) pochodzi z aktu uposażenia kolegiaty sandomierskiej z 1191 r. Fundacja kościoła miała miejsce w XII w. Według tradycji mógł on zostać założony przez zakon templariuszy (co sugeruje m.in. charakter obronny murów kościelnych) ; natomiast według Jana Długosza przez księcia Władysława Hermana. Popularna jest też teoria przypisująca fundację świątyni niejakiemu Duninowi herbu Łabędź.
Kościół św. Idziego pełnił m.in. funkcję warowni czego pozostałością są otaczające dawny cmentarz mury ze strzelnicami.
Parafia Ptkanów została erygowana przed rokiem 1325. Pierwszy kościół był drewniany. Obecny kościół murowany pochodzi z końca XIV wieku, albo z początku XV, styl gotycki.
Po pożarze z 1880 r., kościół został odbudowany i rozbudowany w latach 1906-1910 według projektu Józefa Dziekońskiego. Budowla orientowana ze szkarpami na zewnętrz. Świątynię przykrywa dwuspadowy dach. Na szczycie frontowej elewacji, od strony zachodniej, umieszczona jest kamienna tarcza z herbem Grzymała. Świątynia otoczona jest pochodzącym z XVI w. obronnym murem z basztami i strzelnicami. Z tego samego okresu pochodzi kościelna dzwonnica, która pełniła funkcję baszty bramnej. Na jej ścianach zachowały się fragmenty fryzu ozdobionego motywami roślinno-zwierzęcymi. Prezbiterium kościoła jest zamknięte wielobocznie i przykryte sklepieniem krzyżowo-żebrowym. W zakrystii znajduje się sklepienie kolebkowe. W czasie odbudowy do kościoła dobudowano neogotycką kruchtę. Wyposażnie kościoła pochodzi z początku XX w. (poprzednie uległo zniszczeniu w czasie pożaru). Na ołtarzu głównym umieszczony jest obraz św. Idziego namalowany przez Kazimierza Alchimowicza(autora m.in. znajdującego się w Muzeum Narodowym w Krakowie słynnego dzieła ,,Pogrzeb Giedymina". Przed kościołem od strony południowej znajduje się zegar słoneczny.
Warto zobaczyć :
- Budynek plebani z 1789 r. w stylu dworu polskiego
- Cmentarz parafialny założony w 1800 r. poza obrębem murów obronnych kościoła. Znajduje się na nim kilkanaście zachowanych nagrobków z XIX w. i początku XX w.
- Figura przedstawiająca Chrystusa frasobliwego, ufundowana przez parafian ptkanowskich w 1903 r., położona około 200 m na południe od kościoła.
Na początku 2021 roku pewien mieszkaniec Iwanisk odnalazł na terenie Ptkanowa niezwykle rzadki denar Władysława Łokietka (oprócz ptkanowskiego egzemplarza znajdują się obecnie w Polsce tylko trzy takie monety).
